Wat is gedrag
Ik geef hier de definitie waarmee ook het gedrag van mensen omschreven wordt. Omdat wij net als honden zoogdieren zijn, is hij grotendeels ook van toepassing op onze honden. Het enige verschil in ons brein is dat onze neocortex (betrokken bij functies als zintuiglijke waarneming, bewuste bewegingen en ((bij mensen)) redeneren, abstract denken en taal) groter is. We kunnen ervan uitgaan dat wij complexer en abstracter kunnen denken, maar we mogen het denkvermogen van de hond zeker niet onderschatten. De laatste jaren wordt hier veel onderzoek naar gedaan.
Kort gezegd is gedrag iets wat zichtbaar is; hoe een hond (of mens) handelt in en reageert op zijn omgeving op een zeker moment. Gedrag is ook zichtbaar in de manier waarop een hond zich uit en communiceert met een ander dier of mens.
Gedrag bij mensen komt voort uit bewuste en onbewuste drijfveren. Ik denk dat dit bij honden vooral onbewuste drijfveren zijn (oftewel intrinsieke motivatie), maar dat een hond wel degelijk bewuste keuzes kan maken. Gedrag zal vaak ook aangeleerd zijn, zeker bij onze honden komt dit veel voor. Aangeleerd gedrag, dat geconditioneerd is, vindt automatisch en onbewust plaats. Er is dan geen sprake meer van echte interactie of beleving. En dat is het grote nadeel van training!
Gedrag is dus onder te verdelen in bewust en onbewust gedrag. Bewust gedrag is een keuze, onbewust gedrag niet. Wij mensen vertonen al heel veel onbewust gedrag, daarom ga ik ervan uit dat honden ook heel veel onbewust gedrag vertonen. Maar ze vertonen zeker ook bewust gedrag.
Vanuit allerlei disciplines valt veel over gedrag te zeggen en onderzoek ernaar is veelomvattend en nooit afgerond, maar in zijn algemeenheid kun je stellen dat gedrag bestaat uit:
• waarneembare handelingen (direct waarneembaar voor anderen en jezelf)
• niet-waarneembare handelingen (innerlijk gedrag)
• onbewuste (reflexmatige) handelingen. (zowel waarneembaar als niet-waarneembaar)
Veel gedragingen hebben een erfelijke basis. Hoe groot die invloed van de erfelijke factoren is, is niet precies vast te stellen. Gedrag wordt daarnaast grotendeels beïnvloed door hormonen, maar ook door allerlei andere factoren, zoals sociale-, omgevings-, psychische- en fysieke factoren.