Over hondenhersenen
Kan een hond echt denken?
Om een hond en zijn gedrag echt te begrijpen ga ik uit van wat er over het brein van onze honden bekend is. En dat is eigenlijk best veel. Ze zeggen weleens ‘honden zijn net kinderen’ en daar zit wat in. Honden zijn ook net volwassen mensen, en weet je waarom? Omdat het brein van mens en dier voor een groot deel identiek is. Misschien vertel ik je nu iets schokkends, maar wij zijn ook dieren, zoogdieren. Onze hersenen zijn wel meer ontwikkeld, dus we zijn tot meer en complexer denken in staat. Hond(achtigen) hebben ook een behoorlijk geëvalueerd brein en zijn cognitiever dan nu nog vaak aangenomen wordt. Steeds meer blijkt dat dierlijke cognitie lange tijd onderschat is.
Het verschil zit hem in de omvang en grootte van de hersenkwabben. Mens en hond hebben er allebei vier. De prefrontale cortex (een deel van het mensenbrein) is betrokken bij cognitieve en emotionele functies als beslissingen nemen, problemen oplossen, plannen, sociaal gedrag, emotieregulatie en impulsbeheersing. Deze hebben honden ook, alleen veel kleiner, wat betekent dat ze dit soort cognitieve eigenschappen ook hebben, alleen in mindere mate. De prefrontale gebieden zijn bij de mens sterker ontwikkeld. Een hond leeft daarom vooral in het hier en nu.
Dus wat gebeurt er als een dier, menselijk of niet-menselijk, niet vanuit zijn autonomie kan leven? Als er niet aan zijn behoeften voldaan wordt? Ga maar eens na wat er bij jezelf gebeurt als je je bijvoorbeeld ergens niet veilig voelt, hoe gedraag je je dan? Wat gebeurt er als kinderen niet gezien worden? Precies, ze worden of heel stil en verdrietig, of boos en opstandig. Dit zijn primaire reacties vanuit ons systeem en dienen ter overleving. Een hele belangrijke en primaire basisbehoefte is veiligheid. Wij zijn net als honden sociaal levende wezens, wat betekent dat we in groepen leven om zo onze overlevingskans te optimaliseren. Dit is hoe we instinctief ‘geprogrammeerd’ zijn. Wanneer je dit begrijpt, zul je ervoor willen zorgen dat je hond zich veilig voelt en daardoor een natuurlijke sociale interactie aankan, kan ontspannen en kan leren. Ervoor zorgen dat je hondzich veilig voelt is de essentie van de omgang met onze honden. Om hiervoor te kunnen zorgen is het van belang dat je jouw hond werkelijk begrijpt.